Wonen moet bijdragen aan ontmoeting, begrip voor de ander en een meer rechtvaardige, solidaire samenleving. GroenLinks bouwt daarom aan mooie en gemengde wijken. Wijken die prettig leefbaar, veilig en goed bereikbaar zijn, met voldoende groen, speelruimte en voorzieningen. Niemand mag worden uitgesloten of uitgebuit voor een woning. Discriminatie bij het toewijzen van woningen is uit den boze. Iedereen moet in elke wijk of buurt veilig en prettig kunnen wonen.
Slim bouwen doen we energieneutraal en zoveel mogelijk circulair en klimaat adaptief. De ruimte daarvoor zoeken we zoveel mogelijk binnen de huidige gebouwde omgeving. Hierdoor sparen we de groene ruimte en biodiversiteit, geven we de bestaande gebouwde omgeving een ‘boost’ en dragen we bij aan gezonde mobiliteit zoals wandelen, fietsen en openbaar vervoer.
a. IEDERE WIJK EN IEDER DORP TELT
GroenLinks is voorstander van gemengde wijken en dorpen. GroenLinks wil een huisvestingsbeleid waarbij niet alleen dure koopwoningen gebouwd worden maar ook veel kleine, betaalbare, duurzame en alternatieve woonoplossingen worden gecreëerd. We maken het mogelijk voor corporaties en marktpartijen om locaties te ruilen, zodat corporaties kunnen bouwen in buurten waar marktpartijen domineren en nauwelijks sociale huur is, en andersom.
We stimuleren het verbouwen van bestaande gebouwen tot duurzame wooneenheden. Veel kleine dorpskernen kampen met een tekort aan starterswoningen, waardoor jongeren na hun opleiding vertrekken en de dorpskern vergrijst en leegloopt. We maken het voor ouderen aantrekkelijker om door te stromen naar een beter passende woning in de eigen buurt. Hierdoor verbetert de woonsituatie van ouderen én komen er meer grotere woningen beschikbaar voor gezinnen en starters. Cruciaal daarbij is dat ouderen in hun nieuwe woning niet méér gaan betalen.
b. EERLIJKE EN BETAALBARE HUISVESTING
We pakken het uitbuiten van huurders aan. Voor het verhuren van een woning of kamer is een verhuurdersvergunning verplicht. Wie huurders uitbuit, niet zorgt voor fatsoenlijke woonomstandigheden of discrimineert bij het toelaten van huurders, verliest zijn of haar vergunning.
We stellen een huurplafond en een maximale huurstijging in voor nieuwe huurwoningen in de vrije sector. Het huurplafond wordt gekoppeld aan een bepaald aantal vierkante meters, om te voorkomen dat de lagere maximale huurprijs leidt tot kleinere woningen.
Woningen zijn geen handelswaar. Daarom voert GroenLinks een zelfbewoningsplicht en een anti-speculatiebeding in voor nieuwe koopwoningen, waarbij het niet langer wordt toegestaan om nieuwbouwwoningen op te kopen voor verhuur, of om deze direct weer voor een hogere prijs door te verkopen.
Alle nieuwbouw bestaat uit minimaal 35% sociale huurwoningen en minimaal 30% woningen uit het middensegment (koop en huur). Op deze manier breiden we het aantal woningen voor starters, senioren, minima en mensen met een middeninkomen uit en komt de woningvoorraad beter in balans.
In Weert zijn volgens Wonen Limburg 600 extra sociale huurwoningen nodig waarvan er nog 473 moeten worden gepland en gerealiseerd vóór 2030. Vervangende sociale huurwoningen die nodig zijn voor het realiseren van de gebiedsvisie Keent en Moesel zijn hierin nog niet meegeteld. GroenLinks wil dat de gemeente nog voor het einde van 2022 alle locaties aanwijst waar deze nog niet geplande sociale huurwoningen komen. Alleen zo kan de wachttijd voor een sociale huurwoning worden teruggebracht naar 1.5 jaar.
c. ALTERNATIEVE WOONVORMEN
De gemeente Weert is een Ja-gemeente, die open staat voor mogelijkheden en initiatieven op het gebied van wonen volgens het principe ‘ja, mits’, in plaats van ‘nee, tenzij’.
Om de woningnood te lenigen, stimuleert en faciliteert GroenLinks ook alternatieve woonvormen zoals coöperaties, woon-zorgclusters en woongroepen. Het kan gaan om woonvormen waarin ‘leunende’ en ‘steunende’ bewoners samenwonen, voorzieningen delen en gezamenlijk het beheer voeren van het woonproject. Denk bijvoorbeeld aan mensen die uitstromen uit de maatschappelijke opvang of beschermd wonen, jonge statushouders, ouderen met of zonder zorgvraag en gemotiveerde bewoners die worden geselecteerd op basis van hun motivatie om bij te dragen aan de buurt en de buren. Wooncoöperaties geven mensen meer zeggenschap over hun woonsituatie en kunnen een antwoord vormen op het tekort aan woningen voor bepaalde groepen, zoals starters.
Als het aan GroenLinks ligt, staat de gemeente open voor het bouwen van flexwoningen op eigen gemeentegrond en het faciliteren van de bouw op particuliere grond. Voorwaarde is wel dat bewoners na een aantal jaar doorstromen naar een permanente woning. Flexwoningen zijn tijdelijk op tenminste één van de volgende aspecten: de woning zelf, de bewoning (via een tijdelijk huurcontract) of het tijdelijk gebruik van de locatie. Het is van belang flexibele woningen niet alléén beschikbaar te stellen voor mensen met een zorgvraag, om stigmatisering te voorkomen. Bewoners van tijdelijke woningen krijgen een volwaardig huurcontract en stromen na een paar jaar door.
d. INBREIDING – GEEN UITBREIDING VAN BEBOUWING
We bouwen binnen de grenzen van de huidige bebouwing. Dit heeft voordelen boven ‘bouwen in het weiland’: groene ruimte blijft behouden, er is geen extra infrastructuur nodig voor (openbaar) vervoer en elektriciteit, er komt geen extra autoverkeer omdat voorzieningen, sport en werk over het algemeen via openbaar vervoer of de fiets bereikbaar zijn.
Inbreiding voegt iets toe aan de huidige bebouwing, deze wordt aantrekkelijker dankzij herstructurering en nieuwbouw. Daarnaast worden openbaar vervoer en bestaande voorzieningen beter benut, waardoor het makkelijker wordt deze te ontwikkelen en te verbeteren. Het verdichten van dorpen kan helpen om winkels, scholen en sportclubs in stand te houden.
Door het splitsen en aanpassen van bestaande woningen, beter gebruik van restruimte voor kleinschalige woonvormen, herstructurering en gebruik van vrijgekomen ruimte door kantoor- of bedrijfspanden die leegstaan of boeren die stoppen met hun bedrijf, kunnen we sneller die woningen toevoegen waaraan de komende decennia de grootste behoefte is: één- en tweepersoonswoningen, woningen voor starters en ouderen, en nieuwe woonvormen.
Indien uitbreiding niet te vermijden is, bijvoorbeeld als inbreiding aantoonbaar ten koste zou gaan van groene ruimte en leefbaarheid, bouwen we buiten de rode contour uitsluitend op landbouwgrond. Natuur laten we te allen tijde met rust.
e. AUTOLUWE NIEUWBOUW
Bij nieuwbouw zet GroenLinks in op bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de fiets. Waar dat mogelijk en logisch is, verlagen we daarbij de parkeernorm. Op die manier dalen de kosten voor ontwikkelaars: ze hoeven minder te investeren in veelal onrendabele parkeerplaatsen. Het geld dat bespaard wordt door deze lagere investeringskosten kan ingezet worden voor het opzetten van een duurzaam mobiliteitsnetwerk met minder vervuilende auto’s.
f. BETERE HUISVESTING ARBEIDSMIGRANTEN
GroenLinks wil dat de gemeente een beleidsplan opstelt voor huisvesting van arbeidsmigranten. Uitgangspunt is hierbij dat arbeidsmigranten die in goede omstandigheden kunnen wonen beter integreren met hun omgeving. GroenLinks vindt dat bedrijven pas nieuwe arbeidsmigranten mogen aanstellen als er fatsoenlijke huisvesting voor hen beschikbaar is. We zetten in op menswaardige huisvesting met kwalitatief hoogwaardige logiesvoorzieningen en strikte afspraken met werkgevers/uitzendbedrijven. Door in een vroeg stadium met alle betrokkenen in gesprek te gaan, leidt de komst van arbeidsmigranten niet tot angst voor verdringing van lokale woningzoekenden of tot overlast maar tot een beter begrip voor elkaar.