Ouch Zo werd opgericht vlak voordat de Corona-crisis uitbrak. Bart is voorzitter van Ouch Zo, heeft bouwkunde gestudeerd en is nu wiskunde docent in Boxmeer. Ook staat hij als #5 op de lijst van GroenLinks Roermond. Reggy is secretaris van Ouch Zo, docent Duits op het ROER College Schöndeln en staat als #19 op de lijst van GroenLinks Roermond. Al snel laat Bart de voor de meeste toehoorders onbekende afkorting GSA vallen. GSA blijkt te staan voor Gender and Sexuality Alliance. De GSA is een groep scholieren die vindt dat iedereen op hun school de vrijheid heeft te kunnen zijn wie ze zijn, zonder zich daarvoor te hoeven schamen of te verantwoorden. Via de website https://www.gsanetwerk.nl/ blijken het College en het Kwadrant in Weert en het Citaverde in Nederweert aangesloten te zijn. Het betekent dat er op deze scholen een programma loopt waarbij de leerlingen ondersteuning krijgen van docenten op het moment dat ze daar behoefte aan hebben.
Bart en Reggy waren van tevoren gevraagd om iets te komen vertellen over waar je vanuit de LHBTI gemeenschap tegenaan loopt. Bart en Reggy leggen deze vraag vervolgens neer bij de mensen in de zaal. Elke tafel mag in een groep uitwisselen waarover men denkt dat mensen van de LHBTI-gemeenschap tegenaan lopen en daarna wordt iedere groep gevraagd hier terugkoppeling over te geven. Er komen verschillende zaken naar voren. Zo wordt naar voren gebracht dat het aantal zelfmoorden onder LHBTI-ers op de middelbare school hoog ligt. Ook horen we dat het op een taboe kan stuiten binnen je familie. Dat het lastiger is om intimiteit te tonen in het openbaar. Het kan leiden tot onzekerheid waardoor iemand aan zichzelf gaat twijfelen. Je kunt domme vragen krijgen. Je voelt dat mensen achter je rug om praten. Het is lastig om uit de kast te komen. In Weert bestaan veel vooroordelen. Mensen uit je familie kunnen het als een ziekte beschouwen. In het openbaar is het vooral voor twee mannen gevaarlijk om je liefde naar elkaar te laten zien. Andere mannen laten homo’s snel vallen. Gemma van Gennip vertelt dat ze met B-Sassy wel eens in de Muntpassage heeft gestaan met een kast. Willekeurige voorbijgangers werd gevraagd “Wat zou jij doen als jouw vriend of kind uit de kast komt?”. Mensen reageerden best positief. Iemand noemt dat we in de jaren 60 de seksuele revolutie hebben gehad en dat het de laatste jaren wel lijkt of we een stap terug aan het zetten zijn. We lijken elkaar steeds meer te vooroordelen.
Bart vertelt dat toen hij die vraag kreeg, hij meteen hij zichzelf ook afvroeg: wat denk ik eigenlijk waar iemand uit de LHBTI-gemeenschap tegenaan loopt? Eigenlijk denkt Bart zelf namelijk aan heel veel positieve dingen. Waar heeft hij last van? Nou, Bart ergert zich aan de lettersoep LHBTIQA+. Ook snapt hij niet waarom overheden variaties zijn gaan maken op de regenboogvlag. Het symbool van de regenboog is immers dat alle kleuren erin zitten. In die gekke vlag die GroenLinks regio Weert ook gebruikt heeft voor de uitnodiging, nemen steeds meer organisaties die over. Maar de regenboog gemeenschap gaat juist over dat je niemand uitsluit. De regenboogvlag gaat over inclusiviteit. Het heeft er helemaal niets mee te maken hoe je er uit ziet. Maar verder denkt Bart dus vooral aan positieve dingen.
Waar vraagt Ouch Zo aandacht voor?
- Bij voorvallen moeten mensen van de regenbooggemeenschap serieus genomen worden. De politie heeft “Roze in Blauw” (https://www.politie.nl/onderwerpen/roze-in-blauw.html). Maar als er een incident gemeld wordt, wordt deze afdeling vaak helemaal niet bereikt. Alle politieke partijen in Roermond zijn hierover benaderd, maar Dré Peters, fractievoorzitter en lijsttrekker van de Liberale Volkspartij Roermond, zag geen probleem.
- Ouch Zo wil graag een locatie in Midden-Limburg. Er is behoefte aan een samenkomst plek. Parties konden allemaal niet doorgaan in Corona-tijd. Ontmoetingsplekken zijn vooral heel belangrijk, vooral voor homomannen. In een “normale” uitgaansgelegenheid loop je als man serieus risico om in elkaar geslagen te worden als je met iemand een gesprek begint. Maar ook voor anderen is het belangrijk. Immers, de kans dat je iemand treft die interesse in je heeft is veel kleiner in gewone uitgaansgelegenheden. Nu zitten Bart en Reggy vaak in Theater de Huiskamer en nemen ze altijd hun Ouch Zo koffertje mee. Ze hebben wel eens gehad dat een paar dames zoekend om hun tafel heen liepen om uiteindelijk schoorvoetend te durven vragen “Is hier een bijeenkomst?” Voor adolescenten is de drempel enorm hoog om iemand aan te spreken. Ze zijn niet zo mondig. In grote steden is de datingpool veel groter. Maar ook in grote steden neemt het aantal ontmoetingsplaatsen af. Er zijn nu natuurlijk datingapps waarmee het iets makkelijker is om iemand te vinden, maar de behoefte voor echt contact blijft. Volgens Bart is Roermond de meest ideale locatie omdat mensen vanuit Weert, vanuit Venlo en vanuit Sittard dan makkelijk met het openbaar vervoer kunnen komen. In huiskamers kan het ook. Echter, het gaat al snel rond waar deze ontmoetingsplaatsen zijn, dus voor eenieders veiligheid is het wel belangrijk dat het niet ergens achteraf is maar op een goed verlichte plaats in het centrum.
- Op veel scholen is inclusiviteit geen prioriteit. Op het College was het bijvoorbeeld heel moeilijk om binnen te komen. Meestal wordt er een docent aangewezen. Dit is vaak een ervaringsdeskundige. Maar die hebben niet alle scholen. Sporten is ook een probleem voor non-binaire personen bijvoorbeeld. Er worden sinds kort Gayzwemactiviteiten georganiseerd. Op scholen en bij veel sporten is “homo” een veel gebruikt scheldwoord. Het wordt zo vaak gebruikt dat het niet eens meer gezien wordt als scheldwoord. Eigenlijk moet er al begrip komen op de lagere school. Maar lang niet alle scholen willen eraan. Iedereen heeft recht op zijn eigen mening. Maar behandel de ander altijd met respect. Je hoeft het niet met iemand eens te zijn. Als je maar respect hebt. Iemand uit de zaal vertelt dat een moeder een keer heeft op het Bisschoppelijk College alle ouders aangeschreven en dat dat wel openheid heeft gebracht. Het COC oriënteert zich heel erg op leerlingen. Maar de school moet er wel achter staan. Er is veel sprake van “checklistjes denken”. Het GSA ondersteunen is heel belangrijk. Zo is er laatst een genderneutraal toilet gerealiseerd.
- Structurele financiering. Elke regenboogstad krijgt een potje van 10 duizend, hiervan gaat een deel naar de ambtenarij. Dit jaar heeft Ouch Zo van Roermond 7 duizend Euro gehad, maar dat krijgen ze volgend jaar niet meer. Er is aparte financiering voor alle activiteiten die op onderwijsgebied plaatsvinden. Ouch Zo is al een half jaar druk geweest met het aanvragen van subsidie. Ook kosten de activiteiten die ze doen geld. Het geld voor een regenboog gemeente gaat naar de gemeente. Het is nog maar de vraagt of Weert respecteert volgend jaar nog georganiseerd gaat worden. Maar ook voor het verbeteren van de stad voor mensen met een handicap is geld nodig en voor het verbeteren van de situatie voor mensen van kleur. Het gaat niet alleen om LHTBI.
- De acceptatie is er nog steeds niet. Veel mensen – vooral witte mannen - denken dat er acceptatie is, maar dat is schijnacceptatie. Mensen zijn er heel goed in om de mening van een ander te kopieren, maar er wordt nog steeds veel te veel over mensen gesproken in plaats van met mensen. Ambtenaren, gemeenten, zoek alsjeblieft contact met je community. Je weet niet welke problemen er zijn tot je het de mensen vraagt en naar ze luistert. Ga in gesprek met je community. In Weert hebben we B-Sassy en hadden we Geert.
- In Limburg is een onderzoek gedaan naar de acceptatie van de LHBTI-gemeenschap door hetero’s. De onderzoekers hadden gemerkt dat LHBTI-personen het moeilijk vonden om zich te uiten en trokken daaruit de conclusie dat de LHBTI-persoon zichzelf niet accepteert. Te triest voor woorden.
Na de pauze neemt Tavinho Karg het stokje over. Tavinho is bijna 9 jaar geleden voor de liefde naar Weert gekomen. Roermond vond Tavinho niet aantrekkelijk en zijn vriendin wilde niet naar de Randstad dus hebben ze zich samen in Weert gevestigd. Tavinho heeft een hekel aan het woord “inclusiviteit”. Wat Tavinho leuk vond in Weert is dat iedereen hier hoi zegt of goedemiddag. In Rotterdam zegt niemand iets tegen elkaar. In Keent, waar hij woont, zijn veel geloofsovertuiging en nationaliteiten vertegenwoordigd. Vervolgens vraagt Tavinho de mensen in de zaal waar ze denken dat hij vandaan komt.
"Suriname", zegt iemand. Waarom vraagt Tavinho? Je hebt een ander kleurtje.
"Tahiti!" Waarom? Daar komen alle mooie mannen vandaan!
"Brazilië!" zegt weer iemand anders.
Tavinho komt gewoon uit Nederland. Hij spreekt goed Nederlands, dus hij vindt het raard dat niemand zegt: "Nederland". Zijn ouders komen uit Suriname. Maar in Suriname komen alle continenten bij elkaar. Tavinho heeft tantes die heel donker zijn en nichtjes die wit zijn. Maar van André Hazes houden ze allemaal.
De eerste keer dat Tavinho te maken kreeg met discriminatie was op school. Het was begin december en er kwamen rare personen naar school. Tavinho snapte niet dat zij zich zwart maakten. Op een gegeven moment mocht alle kinderen pietjes worden. Tegen Tavinho werd gezegd: “jij hoeft niet geschminkt te worden”. Maar heeft iemand ooit een zwarte piet gezien met een lichtbruine huidskleur? Tavinho vond het echt heel vervelend want andere kinderen hadden wel die zwarte kleur.
In de maand december werd er echt anders naar Tavinho gekeken. Elk kind dat niet wit is ervaart dat. Tavinho had een Somalische klasgenoot die elke keer vergeleken werd met zwarte piet of met een paashaas. Tavinho begrijpt ook de andere kant. Zoals gezegd, hij heeft ook witte mensen in de familie maar het voelde niet goed. Als kind kreeg hij te horen: “Hou toch op. Stel je niet aan. Het is zo voorbij.” Maar elk jaar blijft het terugkomen.
Op jonge leeftijd speelde Tavinho voor Feyenoord en later voor Excelsior. Maar daarna speelde hij in Dordrecht en Dordrecht is minder inclusief. Er is een grote Kaap Verdische gemeenschap in Rotterdam-West en er zijn heel veel Marokkanen in Rotterdam. Tavinho leerde dus al heel jong dat er buiten Suriname en de Antillen nog veel meer culturen waren.
Tijdens het voetballen zaten jongens uit Israël, Haïti en vanuit allerlei andere achtergronden samen in 1 team. En er was een hele duidelijke regel die deze jongens na moesten leven: je bent samen 1. Tijdens de Ramadan wilde Tavinho solidair zijn met een van zijn teamgenoten. Deze zei: jij kan gewoon eten, hoor! Maar Tavinho wilde ervaren hoe zijn teamgenoot leefde. Tavinho is oprecht geïnteresseerd in een ander.
Toen Tavinho jong was keek hij altijd naar meiden met een kleurtje. Zijn trainer riep hem een keer bij zich. Hij vertelde dat Tavinho beter naar witte meiden kon kijken. Nederlandse vrouwen kunnen beter met geld omgaan, zei de trainer. Die meiden waar jij op valt zijn te pittig, te luidruchtig en niet netjes.
Dit maakte dat Tavinho zijn plezier in het voetballen verloor. Hij vroeg zich af: wil ik wel binnen deze lijntjes leven? Deze trainer was niet echt inclusief. Nu heeft Tavinho een Dominicaanse vrouw. Ze is heel pittig maar let heel erg op de centen. Tavinho heeft zijn trainer later nog eens terug gezien. Jouw beeld klopt niet, zei Tavinho. De les die hij hieruit meenam is: Als je binnen de lijntjes denkt, beperk je jezelf.
Tavinho is zelf ook een keer Zwarte Piet geweest. Hij moest nog studiepunten halen voor zijn school en hij kwam er echt niet onderuit om dit als stage te gaan doen. Het moest 4 keer in 2 weken gedurende 4 uur optreden in het Huis van Sinterklaas. Dus hij ging er naar toe. En weer kreeg hij die vraag: wil je geschminkt? Tavinho wilde niet zwart geschminkt. Hij vroeg of ze geen bruine schmink hadden. Maar dat hadden ze niet.
Tavinho moest muziek-Piet zijn. Waarom? Vroeg hij. Als ik zo naar je kijk, zei de coördinator, dan denken we dat er veel ritme in je zit. Afijn, vier uur is lang om stil te blijven staan. Dus Tavinho ging rondlopen in plaats van dat hij in het kamertje van de muziek-Piet bleef. Hij heeft het optreden van Sinterklaas verstoord. De mevrouw van de organisatie keek hem eerst geirriteerd aan, maar toen ze merkte dat de kinderen heel hard om Tavinho moesten lachen, lachte ze mee. Ook buiten het Sinterklaashuis heeft Tavinho nog allemaal leuke dingen gedaan. Na de eerste keer vroeg de organisatie of hij niet vaker wilde komen dan de verplichte 4x4 uur. Tavinho had een leuke dag gehad, dus zei Ja. En vervolgens werd Tavinho verkozen tot Zwarte Piet van het jaar. Door buiten zijn eigen lijntjes en die van de organisatie te treden, heeft Tavinho dus heel veel hele leuke dingen meegemaakt die hij anders niet meegemaakt zou hebben.
In Weert wilde Tavinho graag iets doen voor jongeren die tegen de criminaliteit aan hingen. Hij had iets soortgelijks gedaan in Dordrecht. Tavinho's diepste drijfveer is dat kinderen hun talenten moeten kunnen ontwikkelen. Tavinho had fruit gesponsord gekregen en een kapperszaak in Nederweert wilde ook wel iets sponsoren. Zo heeft hij twee keer een ontmoeting geregeld in de HangOut. Een van de jongens zou met hem mee terug rijden. Tavinho startte zijn auto en opeens schenen er felle lampen achterin zijn auto. Politie. Tavinho mocht niet uitstappen. Dat deed hij toch. Ze vroegen wat Tavinho daar deed. Maar de activiteit was netjes aangemeld bij de gemeente, dus Tavinho vond dat een rare vraag. Ze wilden in de auto kijken en vroegen Tavinho de kofferbak open te maken. Tavinho zei tegen de agent dat hij dat zelf mocht doen. Vervolgens liet Tavinho zijn contract met Puntwelzijn zien. Zoiets kan iedereen uitprinten, kreeg hij daarop als antwoord. Vervolgens waren ze even met zijn tweeën richting de HangOut gegaan en op dat moment versprak de agent zich. Hij zei: ik weet dat je hier zit. De agent had een agressieve houding aangenomen. Tavinho neemt daarop automatisch een heel relaxte houding aan wat deescalerend werkt.
Maar, de jongere die nog in de auto zat had ondertussen de andere jongeren geinformeerd en de vlam was daar al in de pan geslagen. Zij werden - opnieuw - bevestigd in hun beeld. Zo gaan ze hier met ons om! Tavinho ging tegen de jongeren in en zei: Nee, we gaan gewoon door.
Maar de vrijdag erna stond de politie er weer. Weer schenen er felle lampen achterin zijn auto vlak nadat Tavinho hem startte om weg te rijden. De jongeren durfden daarna niet meer te komen en Tavinho heeft niet meer geprobeerd om ze over te halen. Puntwelzijn kon hem niet helpen. Op dat moment wist Tavinho nog niet goed waar hij dan terecht kon. Het was geen fijn verhaal. Hij heeft het gelaten voor wat het was.
Op een gegeven moment laaide de Zwarte Piet discussie weer op. Tavinho heeft toen "Weert kan het" opgericht. Echter, Tavinho merkte dat iedereen die zich hiervoor aanmeldde wit was. Hij vroeg de mensen van kleur die hij kende: Waarom doe je niet mee? En eigenlijk was iedereen bang voor de reacties uit zijn omgeving. Mensen zeiden zelfs: ik kan misschien ontslagen worden. Tavinho werd er verdrietig van. De opkomst was laag, maar Tavinho heeft het sindsdien anders aangepakt. En nadat hij de gemeenteraad unaniem heeft weten te overtuigen dat er een Cruyff Court moet komen op Keent, weet hij hoe het wel werkt.
Op 17 november 2019 was Tavinho was ook met Kick Out Zwarte Piet bij een demonstratie in Den Bosch. Diezelfde middagl speelde FC Den Bosch thuis en legde de scheidsrechter de wedstrijd stil vanwege racistische uitingen (https://joop.bnnvara.nl/nieuws/scheidsrechter-legt-wedstrijd-den-bosch-…). Ook Tavinho merkte de agressiviteit van het publiek. Er werd naar de demonstranten gescholden, er waren zelfs ouders die hun middelvinger opstaken. Sommige demonstranten werden daardoor nog actiever. Maar heel veel demonstranten waren, net als Tavinho, verdrietig en uit het veld geslagen. De oorzaak van het verdriet kennen deze mensen niet. Het is heel moeilijk uit te leggen. Waarschijnlijk zullen ze het daarom ook niet leren kennen.
Tavinho's wens is dat iedereen gaat denken: Het maakt niet uit hou je er uit ziet en wat je doet zolang je een ander niet tot last bent.
En zo sluiten Petra en Jarno, meet veel dank aan de sprekers, een lange maar zeer inspirerende avond af.